به نام خدا
هزار داستان :جغرافیایمنطقه ییلاقی
منطقه ییلاقی مورد نظر در وقوع حادثه پس از گذر اندن مسیر های پست ، وآغاز ورود به کوهستان از سه رشته کوه چند لایه و صدها دره عمیق و موازی و متقاطعجنگلی انبوه سر انجام به دره اصلی وی شکل ( V )ختم میشود .در انتهای دره گشوده ، دشت گسترده در میان دو رشته کوه مجزا از یکدیگر و خوش ترکیبکه با نام و مشخصه و تنگه های معلوم نام گذاری شده است در مقابل پدیدار میشود . فاصله دو رشته کوه و در واقع دشت تشکیل دهنده به عرض تقریبی 40-35کیلومتر و طولی برابر با بیش از 50 کیلومتر ابعاد دارد . تا انجا که رشته کوهخاتمه میابد حوضه دشت را شامل میشود . در قلب دشت علاوه بر روان آبهای فصلی حاصل چشمه سارها ،رودخانه دایمی از آبریز همه درهها و دامنه دشتها آبهای چشمهجمع آری و در رودخانه بهم می پیوند و در ادرامه به سمت زمینهای زیر دست جریانمیابد . بواسطه رگبارهای بهاری و خاک حاصلخیز ،پوشش گیاهی، سبزه زار و چمنزار وبوته زار و در دامنه کم شیب درختچه و سر انجام درختان جنگلی مناسب برخوردار است .حاشیه رودخانه از چمنزار و مرغزار و بوته زار درمنه و گلهای بهاری دشت را بنحورنگینی تزیین میکند . البته میزان ابدهی رودخانه و چاه و چشمه ها بتدریج با پایانبهار و فصل گرم تابستان روبه نقصان میرود . تنوع جانوری منطقه هم از اهمیت ویژهبرخوردار میباشد . 6/8/99
خزندگان و مارها در ییلاق
از جمله خزندگان ییلاق که با زندگی انسانها همزیستی دارنداز همه مهمتر مارهای سمی و خطرناک منطقه است . در حالت عادی انها خطری برایمردم منطقه محسوب نمیشود .در دشت و دامنه و جنگل و کوهستان چند نوع مار ها زیست میکنند و در اواخر بهار و تابستان در هوای گرم گاه گاهی موقتا میهمانچادرهای مردم منطقه بودند . اما بطور کلی تا کنون بجز دو مورد هیچ خطری متوجهمردم نشده است . بعضی اوقات بخاطر خنکی دمای کم مشک های آب و ماست در اوقات خلوتی به زیر سنگ و بار ( سنگ چین درون سیاهچادر که بر ان وسایل خواب را بر ان میچیدند ) سیاه چادر چنبره میزدند و به آرامیهم روانه دشت میشدند . امن ترین مکان از عدم وجود نیش مارها ی سمی صحرا اغلو حوالی اغلهای گوسفندان است . معمولامارها از سم تیز و برنده دامها بسیار هراس دارند و تا انجا که ممکن است از اغلهای حوالی چادرها دوری و رفت و امدنداشتند ، مگر در موارد اضطراری که لانه یا تخمگذاری داشتند بنا چار از لانه خوددفاع کنند و گاها اتفاق افتاده که حیوانات را نیش زده و کشته اند . اما در حالتعادی هر گز به چادر و اغلها وارد نمیشوند بشدت از ان مکان دوری میکردند .اکثر از نوع مارهای سمی بودند چرا که در 40 کیلومتری مسیر ایل مربوط به زمانهایگذشته از قبرستانی نام میبرند که روی سنگ انهاعبارت شهادت توسط مارهایسمی قید شده است .
داستانمار در دست دختر
در نیمه بهار و زمان دوشیدن گوسفندان (شیر دوشی ) تعدادی از چادرهای ایل آغاز شد .در ورودی دره وی ( V )شکل با بر پایی سیاه چادر ها در فاصله دور تر از رودخانه و در دهانه دره جنگلی منشعب از ضلع شمالی کوهستان سه خانواده برای شیر دوشی گله به سمت آغل خار درختی دو سر گشوده راهی شدند با بادیه و دیگ بدست با همراهی مردان و جوانان با روش خاص جمع اوری گوسفندان شیرده در اغل ها که یکی از مردان سر و شاخ گوسفندان و بز ها را سر به سر در دست گرفته و بانوان هم به شیر دوشی مشغول میشدند . اما در این میان اطفال و کودکان زیر پنج سال را برای ایمنی بیشتر در چادر با طناب و دستمال پارچه ای به قفل و بند خورجین های وسط بار قالی بافتی می بستند تا نه در اتش و نه در دیگ های احتمالی دوغ جوشان و شیر تهیه شده از قبل نزدیک شوند و بطور کلی از بروز هر خطری جلوگیری و با خیال راحت در یکی دو ساعت به کار خود همانا شیر دوشی برسند .در یکی از چادر های میانی کودکی 3/5 ساله را طناب بندی در کنار بار چیده شده بسته بودند و کاسه ای پر از ماست مقابل وی گذاشته بودند تا او هم به سهم خود مشغول خوردن ماست شیرین و خوشمزه شود و از داد و فریاد وی ممانعت و از آرامش او خاطر جمع شوند انها بی خبر از وقوع حادثه مشغول کار بودند و دیگر هیچکس تا پایان شیر دوشی سراغ منزل و دختر بچه نیامد . همیشه روال کار بدین گونه بوده است . تا زمانی که کودک به عقل کافی نرسیده و نتواند از خود در برابر هر خطری دفاع کند او را سینه بغل بند کرده او را با با روش بی خطر میبستند تا زمانی که به منزل پا گذارند . گویا در هوای گرم نیمروز بهاری ماری متوسط قد و درازا از خلوتی و بیخطر از انسانها به چادر سرک کشیده و برای خود جولان داده و سپس به نزد کودک وارد شده و ظاهرا کاری به کار دختر بچه نداشته است . البته که مار با مشخصه ظاهری و با توجه به تجربه اهالی از گونه سمی بوده است . کسی از ابتدای ماجرا اطلاع دقیقی نداشته و احتمالا به سروقت کودک امده و کودک هم بدون اطلاع از خطر نیش زدن با بازی و سر گرمی با مار روی اورده است . حالا به چه دلیل و چه شکل کسی نمی دانسته است .چون پس از پایان ماجرا هر کس در این مورد حدس گونه، باب سخن باز کرده است . با همبازی شدن مار و کودک ، از همبازی با موجودی طناب مانند لذت برده و در ادامه با کمال تعجب و غیر قابل باور سر حیوان را بدست گرفته و در کاسه ماستی فرو کرده و لیس و (مک- مکیدن )میزده این مورد دقیقا از حوادث نادر و استثنا بوده که بطور حتم اتفاق افتاده است . چرا مار او را نیش نزده و سم وارد نکرده و از خود دفاع نکرده در این بازی رفاقتی مرگبار بر کسی معلوم نبوده است . پس از سفت گرفتن پشت کله مار بقیه تنه مار از سر تا دم دور دست از مچ تا کتف حلقه زده بوده و تلاش برای رهایی میکرده که موفق نشده است شاید وجود وضعیت ناگهانی سر مار در ماده اسیدی ماست مانع از عکس العمل مار شده است . خلاصه تمام کاسه ماست را با استفاده از کله مار مرتب لیست مالی و مصرف کرده بود . همچنان با لذت تمام . انقدر این عمل تکرار شده که مار خفه و مرده بود . در حال خفگی مار در دست کودک همچنان چنبره دور مچ دست و دم ان که پس از مرگ هنوز در حال جنبیدن بوده که کار شیر دوشی خاتمه یا فته و اعضای خانواده با دیگهای شیر بر سر و به دست به سمت چادر روانه میشدند . در موضوع شیر دوشی همکاری شیر دوشی و قرض پیمانه های شیر به یکدیگر مرسوم بوده و به شیر بهره معروف بوده است . با ورود اولین بانوی بادیه بدست به چادر تا چشمش به ماری در دست دختر بچه می افتد بلندترین جیغ خود را همزمان با پرتاب بادیه شیری همگان را از وقوع حادثه وحشتناک با خبر میسازد با فر ا رسیدن همسایه ها و و اعضای دیگر خانواده همه متعجب به منطره وجود مار در دست دختر بچه متحیر و وحشت زده فقط نظاره گر او بودند . ابدا در نگاه اول نمیتوان کوچکترین اخطار را به مار گوشزد و او را با شی یا چوبی دست زد . بلافاصله تحریک میشود و موقعیت خود را در خطر میبند و با عکس العمل نیش زدن سعی در دفاع از خود می کند خوب که توجه می کنند، با دیدن وضعیت کودک که بچه نگاهی به افراد و نگاهی به کاسه ماست هم چنان مشغول لیسیدن ته مانده ماست درون کاسه با سر مار مشغول تمیز کردن سر مار با زبان بوده که در این حین مادر متوجه بی جانی مار شده و نزدیکتر میشود و با چارقد خود دست کودک را گرفته و حلقه های مار را یکی یکی از دور دست ش خارج و به زور میکشد تا سر مار هم از دست او خارج و ان را با عجله و ترس به بیرون از چادر پرتاب میکند .با حیرت میبینند مار بیجان است و کودک بی خیال اغوش برای گسستن از بند و مهار دور کمر تلاش میکند او را باز میکنند و میبینند کاسه خالی و مار خفه و مرده است و کودک هم بی خیال و سالم برای خود میچرخد و شادی میکند خدایا این دیگر چه داستانی است زبان و اندام دست و پا را برسی می کنند به چیزی مشکوک نمیشوند و هیچ اثار زخم و ورم و حتی نشانه ای از مار گزیدگی در کودک نمی بینند . مادر میگوید خداوند سبحان شیشه را بغل سنگ اینجوری انهم با یک حادثه عجیب حفط کرده و شروع به نذر و نیاز و تشکر از خداوند یکتا نموده . حال چگونگی ان را با ید از اطبا و سم شناسان و متخصصین جویا شد اگر چه طبیبان ذکر کرده اند که سم مار به نسبت کم و ورد به معده چندان کار ساز نیست و باید در رگهای خونی با نیش زدن کار ساز و خطرناک باشد به چه سبب این مار سمی در ابتدای کار نیش نزده و رفتار معمولی دفاع با نیش زدن رخ نداده در تخصص متخصصین سم شناسی و مار شناسان نسبت به رفتار مارهاست انهم با توجه به نوع و حد واندازه مار و در نتیجه مقدار سم بستگی دارد . انچه مسلم است با وجود این هیچ اسیبی به کوک نرسیده و میتوا ن انرا بدون در نطر گرفتن عوامل موثر یک خوش اقبالی و در ضمن حادثه استثنایی شمرد و الا امکان ندارد ماری بدین شکل نتواند از خود دفاع کند . این واقعه تا مدتها در مجالس بازگو میشد و در مهار کردن کودکان تنها در منزل برای مدت ها ی مدیدی تجدید نظر شد و با احتیاط بیشتر و اقدامات بهتر و گهوار های قابل کنترل بچه را تنها در چادر و منزل رها میکردند . بنا به بر این داستان واقعی که میگویند خدا شیشه را بغل سنگ نگه میدارد حکایت همین مورد یکی از انهاست . دقیقا مانند این می ماند که کاسه شیشه ای را از ارتفاع زیاد رها کنند روی زمین سنگلاخی و ان شیشه سالم بزمین رسیده باشد تا تفسیر چگونه صورت گیرد . به امید سلامتی شما
رد پای ایل باصری در حوالی تاریخ کهن ، کاریان فارس
شبی سخت و بحرانی برای بخشی از ایل در پناهگاه ویرانه های کاخ ساسان سروستان
طبیعت و زیبایی ها و جفای انسانها که براحتی بر ان تحمیل میکنند
مار ,سر ,شیر ,کودک ,چادر ,کار ,و در ,شیر دوشی ,در دست ,او را ,را با
درباره این سایت